Aan de Slotstraat 10 staat het laatmiddeleeuwse ‘Droste- of Stadhoudershuis’. Het pand was, evenals de andere huizen aan deze zijde van de straat, in de 16de en 17de eeuw eigendom van de heren en graven van Culemborg. Het huis op nummer 10 was het belangrijkst. Bijna 250 jaar lang werd het bewoond door ambtenaren, verbonden aan het hof. Het statige pand dat aanvankelijk één geheel vormde met Slotstraat 12, is een dwars huis dat bestaat uit twee parallelle bouwvolumes, evenwijdig aan de Slotstraat en aan weerszijden afgesloten door hoge trapgevels. De bakstenen gevels hebben hoekblokken van Gobertangersteen.
De gegevens over het Drostehuis gaan terug tot 1462. In dat jaar werd het pand bewoond door Sweder van Culemborg, een bastaardzoon van de heer van Culemborg, en in die tijd diens drost of stadhouder. Een muurschildering in het vertrek boven de opkamer doet vermoeden dat Sweder deze kamer als huiskapel heeft gebruikt. De schildering toont Sweder en zijn echtgenote Jutta Utenengh knielend aan de voet van een Calvarieberg met gekruisigde Christus, geflankeerd door Maria en Johannes. In het inwendige vinden we verder moer- en kinderbinten op versierde sleutelstukken uit de bouwtijd.
Omstreeks 1700 kwam het pand een tijdje in gebruik als Franse school. Tussen 1722 en 1728 werd het opgeknapt door de nieuwe eigenaar, Berthram Hisfield, hofraad van de Staten. In 1800 volgde opnieuw een gedeeltelijke modernisering, waarbij de ingangspartij en de plafonds in de voorkamers beneden werden vernieuwd. Toen zal ook de kelder met troggewelf in het oostelijke deel van het achterhuis zijn aangelegd.
Tot ver in de 19e eeuw fungeerde het pand als woonhuis. Nadien is er onder meer het kantoor van de mosterdfabriek van ‘Spoor’s Mosterd’ in gevestigd geweest. In de jaren 1947-1950 werd het Drostehuis gerestaureerd door de Culemborgse architect Th. A. Ausems (1907-1996). Tijdens deze restauratie werd onder meer een niet authentieke grote stenen wenteltrap geplaatst. Het pand is in 1984 voor het laatst gerestaureerd onder leiding van de beroemde restauratiearchitect Coen Temminck Groll (1925-2015).
Lees meer